Հայկական բանակը գծում է նոր սահմաններ

Ռեգիոնում լուծվում է անվտանգության նոր համակարգի հարց, և սա, թերևս, վեր է որևէ կասկածից: Ամբողջ խնդիրն այն է, թե հատկապես ինչ կոնֆիգուրացիաների մասին է խոսքը: Թուրքիայի պարագայում ակնհայտ է, որ Անկարան դրել է խնդիր՝ ինչպիսին էլ լինի կոնֆիգուրացիան, դրանում ինքը չպետք է ունենա որևէ ուժային կենտրոնից նվազ դեր:

 

Ընդ որում՝ թյուրըմբռնում է, թե Թուրքիային հետաքրքիր է արցախյան գոտում որևէ հարաբերակցություն կամ Ադրբեջանի ռևանշ: Անկարային տվյալ պարագայում հետաքրքիր է մի բան՝ անվտանգային համակարգի ձևաչափ, որտեղ ճանաչվում է իր առնվազն վճռորոշ դերը, երբ չի կարող լուծվել որևէ հարց առանց Թուրքիայի: Այդ նպատակի համար Անկարան սանձազերծել է պատերազմ Հայաստանի ու Արցախի դեմ և փորձում է հասնել դրան: Թուրքիայի այդ նպատակն առավել քան հստակ է դարձնում նաև հայկական խնդիրը՝ ոչ մի քայլ չնահանջել այն դիրքից, որ ձևավորվել է արցախյան առաջին հաղթանակով, ու պատերազմական մարտահրավերին դիմագրավելիս դնել խնդիր այդ դիրքը, բառի բուն և պատկերավոր իմաստով, առաջ տանելու համար: Ընդ որում, այդ համատեքստում կա հետևյալ խնդիրը՝ խորքային առումով մենք կարող ենք չբացառել, որ թուրքական արկածախնդրությունը կարող է և ունենալ որոշակի արդյունք, և Անկարայի հետ Մինսկի խմբի համանախագահ ուժային կենտրոնները քննարկեն որոշակի եզրեր՝ ինչ-որ դեր տալու համար:

Այստեղ սկզբունքային է երկու հանգամանք՝ այդ դերը չի կարող լինել Մինսկի խմբի համանախագահությանը հավասարազոր և, միևնույն ժամանակ, որևէ դերի պարագայում այն Հայաստանի դերի հարաբերակցության մեջ չի կարող ենթարկվել փոփոխության: Այլ կերպ ասած՝ Թուրքիայի դերը չի կարող լինել Հայաստանի դերից ավելի, և Անկարայի որևէ դեր պետք է ենթադրի առանց նախապայմանի երկխոսություն Հայաստանի հետ՝ որևէ ուղիղ կապակցվածություն չունենալով Հայաստանի համար անվտանգային ռազմա-քաղաքական նշանակության որևէ որոշման մեխանիզմի հետ: Հակառակ պարագայում մեր սցենարն է՝ ոչ միայն Թուրքիայի որևէ դերի մերժում, այլ անգամ Մինսկի խմբից Թուրքիայի հեռացում, ինչի մասին հայտարարել է վարչապետ Փաշինյանը: Այդպիսով, Հայաստանի ռազմավարական կամ ռազմա-քաղաքական խնդիրն այս պատերազմում թերևս պետք է իր ձևակերպումներում պարունակի նաև հետևյալը՝ պատերազմի արդյունքը պետք է լինի խաղաղության պարտադրումը և, միաժամանակ, Ադրբեջանի ռազմա-քաղաքական դերի էական նվազեցումը ոչ միայն Թուրքիայի և համանախագահների, այլ նաև Հայաստանի համեմատ: Հայկական բանակը ներկայումս լուծում է ոչ միայն ռազմական կարևորագույն խնդիրներ, այլ գործնականում գծում է ռեգիոնալ քաղաքական սահմաններ և ուժերի հարաբերակցություն: Հայությունն այդ գործում բոլոր առարկայական ռեսուրսներով՝ նյութով ու մտքով պետք է լինի բանակի թիկունքին:

 

Այս թեմայով
am