Փաշինյանն իհարկե շարունակում է մնալ Արցախի պատերազմում կրած պարտության գլխավոր մեղավորը, բայց կան իրողություններ և փաստեր, որոնք չընդունելը մեղք գործել կլինի  ճշմարտության առաջ։ 

Սյունիքի մարզում,  Նիկոլ Փաշինյանըհակադարձելով իր ընդդիմախոսներին՝ հղում տվեց 2010 թվականին Հանրապետականի իշխանության օրոք ընդունված Վարչատարածքային բաժանման մասին օրենքին, որի որոշ հավելվածներում կա նաև պատերազմից հետո Ադրբեջանի անմիջական հարևանը դարձած Սյունիքի արտաքին սահմանի նկարագրությունը, բացի այդ, Սյունիքի ու Արցախի սահմանը նկարագրելու համար կիրառվում է Հայաստանի և Ադրբեջանի պետական սահման արտահայտությունը։

«Այսօր մեր սահմանապահները տեղակայված են նկարագրված սահմաններով», - հայտարարել էր Փաշինյանը՝ հավելելով, որ «օրենքին կողմ են քվեարկել ՀՀԿ, ԲՀԿ, ՀՅԴ խմբակցությունները, որոնց ներկայացուցիչները մեղադրում են կառավարությանը ընդունած օրենքով գծանշված սահմանը որպես սահման ընդունելու մեջ»։

Որքան էլ որ նախկին իշխանությունների ներկայացուցիչների մղումներն ազնիվ լինեն, իրենց հայտարարություններում չի կարելի չնկատել 2010 թվականին ընդունված օրենքի տակ եղած ենթատեքստը։ Բան այն է, որ այդ օրենքը ընդունվել է 2011 թվականի Արցախի հարցով Կազանում տեղի ունեցած հանդիպումից ամիսներ առաջ։

2011թ. հունիսին Կազանում Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահներին` Ռուսաստանի այն ժամանակվա նախագահ Դմիտրի Մեդվեդևի կողմից առաջարկված փաստաթուղթը, որը մերժեց Իլհամ Ալիևը, իր փիլիսոփայությամբ հիշեցնում է 1997թ. փուլային առաջարկը:

Երորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը իր նախագահության տարիներին պնդում էր, որ Հայաստանի ղեկավարությունը համաձայն է ղարաբաղյան կարգավորման հիմնարար  սկզբունքների մասին  այդ փաստաթղթի հետ (գոնե հրապարակավ հայտարարում է), որը ենթադրում է հետևյալ քայլերը ըստ հերթականության:

1. հայկական ուժերը դուրս են գալիս Աղդամի, Ֆիզուլիի, Ջեբրայիլի, Զանգելանի և Ղուբաթլուի շրջաններից (ավելի քան 4 հազ. քառ. կմ):
2. Լեռնային Ղարաբաղը նախկին ԼՂԻՄ սահմաններում, ինչպես նաև Քարվաճառն (Քելբաջար) ու Լաչինը ստանում են ժամանակավոր անցումային միջանկյալ կարգավիճակ: Լեռնային Ղարաբաղի իշխանությունները, միջանկյալ ժամկետի ընթացքում, մինչև իրավական վերջնական կարգավիճակի հստակեցումը, կիրականացնեն օրենսդիր և գործադիր իշխանություն, կստանան արտասահմանյան երկրների և միջազգային կազմակերպությունների ֆինանսական օժանդակություն:
3. Աղդամի, Ֆիզուլիի, Ջեբրայիլի, Զանգելանի և Ղուբաթլուի շրջաններ են վերադառնում ներքին տեղահանված անձինք: Ստեղծված նոր ստատուս քվոյի պայմաններում Ղարաբաղ-Ադրբեջան սահմաններում տեղակայվում են խաղաղապահ ուժեր: Քարվաճառի և Լաչինի ոչ միջանցքային մասի վերադարձը տեղի է ունենում այն բանից հետո, երբ անցկացվում է քվեարկություն՝ որոշելու Լեռնային Ղարաբաղի իրավական վերջնական կարգավիճակը:
4. Լեռնային Ղարաբաղում անցկացվում է վերջնական իրավական կարգավիճակը որոշելու շուրջ քվեարկություն(աղբյուրը Սիվիլնեթ․ամ):

Փաստաթղթին համաձայն լինելը իհարկե չի մեղմացնում այսօրվա իշխանության մեղքը, բայց առնվազն բացահայտում է 2010 թվականին ընդունված օրենքի ենթատեքստը։ Հայաստանի այն ժամանակվա իշխանություններն, ըստ էության, Կազանի հանդիպումից առաջ ներպետական օրենսդրության միջոցով  հասկացրել են միջազգային խաղացողներին, որ պատրաստ են գործել ընդունված խաղի կանոներով։

Հ․Գ․ Ի դեպ պետք է նկատել, որ այդ օրենքը ապրիլյան պատերազմից հետո՝ 2017 թվականին ուժը կորցրած էր ճանաչվել, քանի որ համայնքների խոշորացում էր իրականացվել և ըստ էության նոր օրենք պետք է ընդունվեր, որը նախկինների օրոք այդպես էլ չընդունվեց։

Ա․ Սանամյան