Հանուն Հայրենիքի արարիր քո՛ բաժինը

Գերզգացմունքային լինելով եւ նույնիսկ ոչ մի արժեք չներկայացնող ֆիլմից հուզական մի հատված նայելիս անգամ աչքերս թրջելով... շատ սառն ու հավասարակշիռ եմ, երբ գրիչը ձեռքս եմ վերցնում։
Գրիչս զուսպ է, հաճախ՝ դաժան։ Համենայնդեպս, դա զգում են նրանք, ովքեր գիտեն կարդալ ու հասկանալ այդ կարդացածը։
Գրիչս այլաբանորեն է «պտտվում». երեւի դրա համար շատերը չեն հասկանում՝ ինձ չհավանելով, ատելով անգամ...
Այսօր պարզ կասեմ։ Խոսքս ուղղված չէ ազգին. ազգային հատվածն ամեն ինչ տեղը տեղին գիտե։ 
Խոսքս ուղղված է ժողովրդի այն հատվածին, որից կարող է ազգի ներկայացուցիչ ծնվել։ Իսկ ժողովրդի այն հատվածը, որ համառորեն դեպի ամբոխացում ու ընդհանրացում է գնում, ավելի լավ է՝ չկարդա։ Միեւնույն է՝ չի հասկանալու։ 
Հիմա՝ ժողովրդի էդ՝ ազգայինին դառնալու ունակ հատված իմ, ապրելիս ուղղակի քո գործով զբաղվիր, քո՛ գործով։ Ու լա՛վ արա էդ գործը։ 
1. Եթե վարսավիր ես, առավոտյան շուտ զարթնիր, նախ ինքդ քո մազերը հարդարիր, աշխատանքի գնալով՝ գեղեցկության քո՛ բաժինն արարիր։ Քաղաքականությամբ մի՛ զբաղվիր, ամեն դուրսպրծուկի քաղաքականություն խոթելուն նպաստելու ցանկություն մի՛ ունեցիր, ինչ է թե նրա բառապաշարն ու քո բառապաշարն իրարից չեն տարբերվում...
2. Եթե զոդող ես, քո գործը լա՛վ արա, մի՛ զբաղվիր քաղաքականությամբ, ինչ է թե՝ փողոցային դուրսպրծուկը քո ապարատը իր ձեռքն է առել...
3. Եթե կոշկակար ես, քո գործը լա՛վ արա, հայ կոշկագործության փառքը լավ պահիր, որ հետո «Մասիսի» (կամ մեկ այլ անուն, խորհրդային տարիներին «Վան» էլ կար) փառքը վերականգնես... Ու անգամ ամենաէժան «տակացուդ» մի վստահիր փողոցային ամեն դուրսպրծուկի, ինչ է թե՝ կոշիկի նրա «տակացուն» քո ամենաէժանից էլ էժան է։
4. Եթե քաղաքական գործիչ ես, ներհայաստանյան իրավիճակից երբեմն դուրս արի, տե՛ս՝ աշխարհում ինչ է կատարվում, կարողացիր դեպքերի հաջորդականության իմաստը հասկանալ, հասկացիր՝ ո՞ր երկրի ի՞նչ շարժման ո՞ր թելերն են Հայաստան բերում եւ ինչի՞ համար։ Քո պատյանից դուրս արի, ազգի պատյանը հագիր։ Թե ծանրությունը զգաս, ու ցավեն ուսերդ, քաղաքականությունից հեռո՛ւ փախիր՝ գործունեության այլ դաշտ փնտրելով։
5. Եթե տնային տնտեսուհի ես, հասկացիր, որ դա էլ բարդ գործ է եւ ճիշտ կառավարելը՝ պատիվ։ Պարտադիր չէ ռազմական, աշխարհաքաղաքական վերլուծություններ անել՝ պատճենելով եւ ամեն աստծո օր փոխելով, իբր, քաղաքական կողմնորոշումներդ։
6. Եթե ուսուցիչ ես, դաս մի՛ տուր, ուսուցանի՛ր, երեխաներին մտածել սովորեցրու, հարցրու՝ ինչ է հայրենիքը, թող խոսեն, տրամաբանեն, վերլուծեն, բացատրեն, պնդեն իրենց տեսակետը։ Զգա՝ որտեղ է բացը, որտեղ՝ ճիշտը, բացը լրացրու, ճիշտը՝ պնդիր։
7. Եթե վարորդ ես, հասկացի՛ր, որ քո ամենառաջնային գործը երկրի ճանապարհները ճանաչելն ու այդ ճանապարհներով անվտանգ երթեւեկելն է։ Եվ մի՛ խոսիր մեծ-մեծ գործերից, ինչ է թե մեքենայովդ «մեծ մարդու» ես տեղափոխել։
8. Եթե շինարար ես, որակով կառուցիր։ Ամեն քարը դնելիս հենց ա՛յդ քարի մասին մտածիր, քո պատվիրատուի քաղաքական հայացքները բնավ չեն ենթադրում, որ դու էլ պետք է դրանց հարես։ 
9. Եթե ռազմիկ ես, քո գործը երկիրը պահելն է՝ անկախ ժամանակի, այդ ժամանակի պատասխանատուի ու նրա արած գործից։ Քո՛ գործը չհիասթափվելն է՝ ի շահ երկրի ու այդ երկրի նվիրյալի։
10. Եթե հոգեւորական ես, քո գործը նախ եւ առաջ Հայի աստծուն աղոթելն է, Հայի աստծուն հաղորդակցվելը, նրան լսելը, զգալը, ելքեր փնտրելը, հային ուղղորդելը, ոչնչից չվախենալը... Հայի աստծուն հաղորդակցվելով՝ վախն ո՜ւմ շունն է։
11. Եթե տնտեսագետ ես, տեսակետներդ մի՛ պայմանավորիր քո հավանած ուժի տեսակետներով: Ասա քո՛ տեսակետը ու ստանձնի՛ր քո տեսակետով երկիրը փրկելու նախաձեռնությունը:
12. Եթե պարուհի ես, նախ սաներիդ սովորեցրու զանազանել ազգային տարազը քրդական ու թյուրքական ազդեցությամբ տարազային տարրերից: Նախ հայի կեցվածքը ծեփիր, նոր միայն պարային շարժումները ցույց տուր:
13. Եթե երգիչ ես, նախ կոկորդդ մաքրիր կեղտոտ ուտելիքից, հայ երգի այբուբենը սովորիր, որ հետո ինչ էլ ուտես՝ ելեւէջներդ չփոխվեն, ինչ տրնգի էլ տաս՝ շարժուձեւդ չգռեհկանա…
Շարքը շարունակել կարող եմ։ Անիմաստ է՝ քանզի ասելիքս չի փոխվում։ 
Բոլորի՛դ ու բոլորի՛ս այս տեսակի միացումը հզոր բռունցք է՝ պատրաստ ամեն պահի իջնելու թշնամու գլխին, եթե անգամ... մեկ ոտատեղ է մնացել։ 
Բոլորիս ա՛յս տեսակի միացումը անկասելի ուժ է՝ ընդդեմ թշնամու ու դրա շահած ժամանակի:
Բոլորիս ա՛յս տեսակի միացումը կհեղեղի ամեն ոչ հայանպաստ աղբ ու ջրերը հօգուտ մեզ կամբարի: 
Բոլորի՛ս այս տեսակի միացումը: Սա՛ է ճանապարհը մեր տեսակի: Հայի՛ տեսակի:


Արմենուհի ՄԵԼՔՈՆՅԱՆ

«Հայաստանի Հանրապետություն 

Այս թեմայով
am